Het is een nieuwe paal, die past in de grenspalentraditie van de stad, die teruggaat tot het vrijdom Vlissingen.
 |  |
Van de nieuwste naar de oudste paal: de Vrijdompaal.
Dit is de enig overgebleven paal van de "Vrije Palen" die de Vrijdom aangaven, dat wil zeggen het rechtsgebied van de stad afbakenden. De paal is opgericht na de inlijving van een deel van het Ambacht van Oud-Vlissingen (1567) en gaf de grens aan van Vlissingen met Bonedijke. De paal staat in de buurt van de oorspronkelijke plek: hoek Vrijdomweg/Koudekerkseweg.
|
In de Napeoleontische tijd heeft met een serie van 16 houten palen neergezet om de toenmalige grenzen van de stad aan te geven. Deze zijn rond 1820 vervangen door arduinen palen. In de loop van de jaren raakten deze in verval, maar in 1966 werden nieuwe palen besteld om de zoekgeraakte exemplaren te vervangen.Tot 1986 lagen 9 van deze palen ongebruikt op de gemeentewerf. 4 Palen waren voorzien van het opschrift: Grensscheiding de Stad Vlissingen en er werd besloten die palen op enkele plaatsen op de oude grens te zetten, zodat daar nu weer 8 palen te vinden zijn. 4 Palen stonden er nog van vóór 1986. De oorspronkelijke palen waren genummerd van 1t/m16. No. 1 is een herplaatste paal en staat aan de Zwaneburgseweg, op de hoek bij het parkeerterrein. | |
 | |
Deze paal aan de Zwanenburg staat op de oude gemeentegrens, enkele honderden meters zuidelijk van de tegenwoordige gemeentegrens. Het is de eerste van de 5 palen die op 12 en 13 februari 1986 op de nieuwe gemeentegrens zijn gezet. Op een kaart van toen zijn die palen van A t/m E gemerkt.
Dit is dus paal A.
We zoeken weer de oorspronkelijke gemeentegrens op. Paal 2 is niet teruggeplaatst, maar paal 3 is er wel: aan de Gerbrandystraat. Deze paal was één van de vier die er in 1986 al stond.
Paal B. Aan de weg naar Koudekerke, ter hoogte waar de N288 de Groeneweg kruist en de huidige gemeentegrens de Meliskerksche watergang gaat volgen. In 1986 geplaatst.
Weer op de oude grens terug, ook aan de N288 (Bossenburghweg) enkele 10-tallen meters noordelijk van de kruising met de Rosenburglaan staat paal no. 4 (1986).
Paal No. 5. Aan de zuid-west zijde van het fietstunneltje onder de Weyevlietweg.
Paal No. 9; aan de Nieuwe Vlissingse weg, 150 m ten noorden van de kruising met de N288. Al aanwezig in 1986.
Staat op de gemeentegrens Vlissingen-Middelburg aan de Nieuwe Vlissingse weg, 10 m verwijderd van de bebouwde kom borden, die gebroederlijk aan één paaltje zitten. Op de kaart uit 1986 is deze paal als bestaand aangegeven, past tussen B en C. Ook qua uiterlijk, wat doet vermoeden dat de paal uit dezelfde serie is als A-E. Neergezet in de jaren zestig?
De steenhouwer die deze paal van gemeentwapens heeft voorzien is te voorzichtig te werk gegaan. Het gemeentewapen is vrijwel niet meer te zien. De paal staat overigens verkeerd om.
Paal 10, ter hoogte van dijkpaal 31. Stond er al in 1986. De paal zit onder de grafitti.
Vlissingsestraat in Oost-Souburg. Deze paal heeft een afwijkende doorsnede, andere inscriptie en is de enige paal met een nummerverwijzing. Het ooit geschilderde nummer is reeds lang verdwenen. Het is paal 12. In de PZC van 29 maart 1912 wordt gemeld dat deze paal, die midden op de weg stond, naar de zijkant is verplaatst.
Ik vermoed dat dit de enige plaats is waar een oorspronkelijke paal staat en de andere 3 die er in 1986 ook stonden, er in de jaren 60 zijn geplaatst..JPG)
Paal C: Trekdijk/Oude Schroeweg.
Paal D: Jonker Fransweg. Ligt op deze foto plat vanwege de aanleg van de Sloespoorlijn. In 2009 was de paal helemaal verdwenen; wellicht wordt hij weer opgesteld. In latere jaren heb ik nog wel eens navraag gedaan: zonder resultaat.
Paal E: met de Westerschelde op de achtergrond. Deze paal staat op de dijk op bijna het oostelijkste punt van Vlissingen, in de hoek bij de kerncentrale aan de Europaweg Zuid..JPG)
En als laatste weer terug naar de oude grens voor paal No. 16, op de plaats waar de grens de Westerschelde raakt, bij de ruïnes van Fort de Ruyter.